Incoterms® 2020: Ülkelere Göre Uygulama Sorunları ve Çözümler
Satıcılar ve alıcılar, mal satışına ilişkin B2B sözleşmelerine hangi Incoterms® kuralını dahil edeceklerine karar verirken, belirli ülkelerdeki yasa veya düzenlemelerin bazı Incoterms® 2020 kurallarının kullanımını engelleyebileceğini göz önünde bulundurmalıdır. Özellikle, belirli ülkelerdeki taşıma sigortası, gümrük işlemleri veya ithalat düzenlemeleri, bazı Incoterms® kurallarının uygulanabilirliğini sınırlayabilir.
Örneğin:
- CIP veya CIF kurallarını kullanmak isteyen taraflar, taşıma sigortasının yerel bir kuruluş tarafından sağlanmasını zorunlu kılan düzenlemelerle karşılaşabilir.
- DDP kuralı, ithalat işlemlerinin yalnızca yerel kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmesini gerektiren düzenlemeler nedeniyle uygulanabilir olmayabilir.
ICC'nin Rolü ve Güncel Bilgiler
Uluslararası Ticaret Odası (ICC), dünya genelindeki 90’dan fazla ulusal komitesinden oluşan ağı sayesinde, Incoterms® 2020 kurallarının kullanımına yönelik bu tür engeller hakkında bilgi sağlamaktadır. Ancak, henüz tespit edilmemiş ülkeye özgü sınırlamaların da olabileceği unutulmamalıdır. Özellikle EXW ve DDP kuralları, bazı ülkelerde beklenmedik düzenleyici yükümlülükler doğurabilir.
EXW Kuralının Temel Özellikleri ve Uygulama Alanı
Incoterms® 2020’ye göre EXW (Ex Works) kuralı, teslimatın malların alıcının tasarrufuna sunulmasıyla gerçekleştiğini belirtir. Bu teslimat genellikle satıcının tesislerinde veya aynı gümrük birliği sınırları içinde belirlenmiş bir noktada yapılır. Bu durumda:
- Satıcı, ihracat işlemlerini veya transit geçişlerdeki gümrük işlemlerini organize etmekle yükümlü değildir.
- EXW, genellikle malların ihracatının planlanmadığı yurt içi ticaretler için uygun bir seçenektir.
- Satıcının rolü, alıcının ihracat için ihtiyaç duyabileceği belgeleri ve bilgileri sağlamaktan ibarettir.
Ancak, alıcının ihracat işlemlerini üstlenmesi gerektiği durumlarda, FCA (Free Carrier) kuralı daha uygun bir alternatif sunar. FCA kuralı, ihracat işlemlerinin sorumluluğunu ve maliyetini satıcıya yükleyerek, taraflar arasındaki yükümlülükleri daha net bir şekilde dağıtır.
Ülkelere Göre EXW (ExWorks) Kuralına Yönelik Düzenleyici Engeller
Aşağıdaki ülkelerde, EXW (ExWorks) Incoterms® 2020 kurallarının uygulanmasına yönelik belirli engeller bulunmaktadır:
- Brezilya
- Avrupa Birliği
- Fas
- İspanya
- Birleşik Krallık (UK)
- Amerika Birleşik Devletleri (US)
Brezilya: EXW Kuralı ve CAMEX Kararı No. 16/2020
Düzenleme:
Brezilya Dış Ticaret Odası’nın (CAMEX) 16/2020 sayılı Kararı, EXW kuralı çerçevesinde gerçekleştirilen ihracatlarda, alıcının gümrük işlemlerini yasal olarak yürütemeyeceğini belirtmektedir. Bu nedenle, malların gümrük işlemleri, bu işlemlerle ilgili tüm maliyetler ve riskler satıcının sorumluluğundadır.
Etkileri:
- EXW kuralı, Brezilya bağlamında uluslararası ticarette uygulanabilirliğini kaybetmektedir.
- Satıcı, ihracat işlemleriyle ilgili ek sorumluluklar üstlenmek zorunda kalmaktadır.
Çözüm Önerisi:
- Brezilya’da ihracat yapmayı planlayan taraflar, FCA (Free Carrier) gibi alternatif Incoterms® kurallarını değerlendirmelidir. FCA kuralı, ihracat işlemlerinin sorumluluğunu ve maliyetini satıcıya yükleyerek, Brezilya düzenlemelerine daha uygun bir çözüm sunar.
Avrupa Birliği: EXW Kuralı ve İhracat Gereklilikleri
Düzenleme:
AB düzenlemelerine göre, ihracatçıların Birlik gümrük bölgesinde kurulmuş bir tüzel kişilik olması zorunludur. Ancak, EXW alıcıları bu gerekliliği karşılayamayabilir. Bu durumda, alıcının gümrük acentesi, ihracat beyannamesinde alıcıyı "ihracatçı" olarak listelemek için satıcıdan temsil yetkisi talep edebilir.
Etkileri:
- Satıcı, farkında olmadan ihracat işlemleriyle ilgili sorumluluklar üstlenebilir.
- Satıcı, ticari faturasında KDV muafiyetini göstermek konusunda zorluk yaşayabilir.
Çözüm Önerisi:
- AB’de ihracat yapmayı planlayan taraflar, FCA kuralını tercih etmelidir. FCA kuralı, ihracat işlemlerinin sorumluluğunu satıcıya yükleyerek, KDV muafiyeti ve ihracat beyannamesi gibi konularda riskleri azaltır.
Fas: Gümrük İşlemleri ve EXW Kuralının Uygulanabilirliği
Düzenleme:
Fas yasalarına göre, ithalat ve ihracat işlemleri yalnızca Fas Ticaret Siciline kayıtlı kişi veya kuruluşlar tarafından gerçekleştirilebilir. Bu durum, yabancı satıcıların ithalat veya ihracat işlemlerini doğrudan gerçekleştirmesini engeller.
Etkileri:
- DDP (Delivered Duty Paid) kuralı, ithalat işlemlerinin satıcı tarafından gerçekleştirilmesini gerektirdiği için uygulanabilir değildir.
- EXW kuralı, ihracat işlemlerinin alıcı tarafından gerçekleştirilmesini gerektirdiği için pratik değildir.
Çözüm Önerisi:
Fas’ta ticaret yapan taraflar, FCA, DAP (Delivered at Place) veya DPU (Delivered at Place Unloaded) gibi alternatif kuralları değerlendirmelidir. Bu kurallar, ithalat ve ihracat işlemlerinin sorumluluğunu daha uygun bir şekilde dağıtır.
İspanya: Kara Taşımacılığı Yönetim Kanunu (LOTT)
Düzenleme:
Eylül 2022’de yapılan bir güncellemeye göre, İspanya’da kamyon şoförlerinin malların yüklenmesi ve boşaltılmasına katılmaları yasaklanmıştır. Bu durum, yükleme veya boşaltma sorumluluğu içeren bazı Incoterms® kurallarının uygulanabilirliğini zorlaştırmaktadır.
Etkileri:
- EXW ve DPU (Delivered at Place Unloaded) gibi kurallar, yükleme ve boşaltma süreçlerinde sorunlara yol açabilir.
Çözüm Önerisi:
- İspanya’da ticaret yapan taraflar, yükleme ve boşaltma sorumluluğunu açıkça belirten kuralları tercih etmelidir. Örneğin, FCA veya DAP gibi kurallar, bu tür sorunları önleyebilir.
İngiltere: KDV ve Gümrük Kayıt Zorunluluğu
Düzenleme:
Birleşik Krallık’ta ihracat veya ithalat yapan şirketlerin KDV’ye kayıtlı olmaları ve gümrük otoritesine kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Bu durum, Birleşik Krallık dışındaki satıcılar için zorlu bir süreçtir.
Etkileri:
- DDP kuralı, satıcının ithalat işlemlerinden sorumlu olduğu için uygulanabilirliği sınırlıdır.
- EXW kuralı, alıcının ihracat işlemlerini organize etmesini gerektirdiği için sorunlara yol açabilir.
Çözüm Önerisi:
- Birleşik Krallık’ta ticaret yapan taraflar, FCA, DAP veya DPU gibi kuralları tercih etmelidir. Bu kurallar, taraflar arasındaki sorumlulukları daha net bir şekilde dağıtarak ticari işlemleri kolaylaştırır.
ABD: İhracat Lisanslama ve EXW’nin Zorlukları
Düzenleme:
ABD’den ihraç edilen bazı ürünler için lisans gerekebilir ve bu lisans başvurularının ABD’de bulunan bir kişi veya kuruluş tarafından yapılması zorunludur. Ayrıca, ABD Dış Ticaret Düzenlemeleri, F-Group kurallarıyla (örneğin, FCA, FAS, FOB) çelişebilir.
Etkileri:
- EXW kuralı, lisanslama gereklilikleri nedeniyle pratik değildir.
- F-Group kuralları, ihracat raporlama süreçlerinde uyumsuzluklara yol açabilir.
Çözüm Önerisi:
- ABD’den ihracat yapan taraflar, FCA kuralını tercih etmelidir. FCA kuralı, ihracat işlemlerinin sorumluluğunu satıcıya yükleyerek, lisanslama ve raporlama süreçlerini kolaylaştırır.
Genel Sonuç ve Öneriler
EXW (Ex Works) kuralı, özellikle uluslararası ticarette, birçok ülkede yasal ve düzenleyici engellerle karşılaşabilir. Bu nedenle:
- FCA (Free Carrier) kuralı, EXW’ye kıyasla daha esnek ve uygulanabilir bir alternatif sunar.
- DDP (Delivered Duty Paid) kuralı, ithalat işlemleriyle ilgili düzenlemeler nedeniyle bazı ülkelerde pratik değildir. Bu durumda, DAP veya DPU gibi kurallar tercih edilmelidir.
- Taraflar, ticari işlemlerinde yerel düzenlemeleri dikkate almalı ve uygun Incoterms® kuralını seçerken bu düzenlemelere uyum sağlamalıdır.