EXW ve DDP Arasındaki Farklar ve Doğru Kural Seçimi
Uluslararası ticarette EXW (Ex Works) ve DDP (Delivered Duty Paid) kuralları, satıcı ve alıcı arasındaki sorumluluk ve maliyet paylaşımını belirleyen iki uç noktayı temsil eder. Bu kuralların seçimi, ticaretin niteliğine, tarafların deneyimine ve operasyonel kapasitesine bağlıdır. Ancak, her iki kuralın da belirli durumlarda karmaşıklıklara yol açabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, mümkün olduğunda EXW yerine FCA (Free Carrier) ve DDP yerine DAP (Delivered at Place) kullanılması önerilmektedir.
EXW (Ex Works): Minimum Sorumluluk Satıcıda
EXW, satıcıya minimum, alıcıya ise maksimum sorumluluk yükleyen bir kuraldır. Satıcı, malları genellikle kendi tesislerinde (örneğin, fabrika veya depo) teslim eder ve bu noktada tüm risk ve maliyetler alıcıya devredilir. Satıcı, ihracat işlemlerini organize etmekle yükümlü değildir ve yalnızca alıcının talebi üzerine, ihracat için gerekli belgeleri sağlamaya yardımcı olur.
Bu kural genellikle iç ticaret için uygundur, çünkü satıcı, malları kendi yetki alanında teslim eder ve uluslararası gümrük işlemleriyle ilgilenmez. Ancak, EXW'nin uluslararası ticarette kullanılması durumunda, alıcı ihracat işlemlerini üstlenmek zorunda kalır. Bu, özellikle ihracat prosedürlerine aşina olmayan alıcılar için karmaşıklıklara yol açabilir. Dolayısıyla, alıcı malları ihraç etmeyi planlıyorsa ve ihracat işlemlerinde zorluklarla karşılaşmayı öngörüyorsa, ihracat işlemlerinin maliyet ve sorumluluğunun satıcıya ait olduğu Incoterms® 2020 FCA kuralını tercih etmesi daha uygun olacaktır.
DDP (Delivered Duty Paid): Maksimum Sorumluluk Satıcıda
DDP, satıcıya maksimum, alıcıya ise minimum sorumluluk yükleyen bir kuraldır. Satıcı, malları alıcının belirttiği varış noktasına kadar teslim etmekten ve hem ihracat hem de ithalat işlemlerini tamamlamaktan sorumludur. Bu, "kapıdan kapıya" teslimat anlamına gelir ve alıcı için büyük bir kolaylık sağlar. Ancak, DDP'nin uygulanması satıcı için ciddi zorluklar yaratabilir.
Bazı ülkelerde, yabancı şirketlerin ithalat işlemlerini gerçekleştirmesi yasak olabilir veya bu işlemler yasal ve idari açıdan oldukça karmaşık olabilir. Bu durum, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için maliyetli ve zaman alıcıdır. Böyle durumlarda, ithalat işlemlerinin alıcıya devredildiği DAP kuralı daha uygun bir seçenek olabilir.
EXW ve DDP’nin Temel Farklılıkları
Teslimat ve Riskin Devri
- EXW: Teslimat, malların satıcının tesisinde alıcının tasarrufuna sunulmasıyla gerçekleşir. Risk, bu noktada alıcıya devredilir.
- DDP: Teslimat, malların alıcının belirttiği varış noktasına ulaştırılmasıyla tamamlanır. Risk, bu noktada alıcıya devredilir.
Gümrük İşlemleri
- EXW: Satıcı, ihracat veya ithalat işlemlerini organize etmekle yükümlü değildir. Bu sorumluluk tamamen alıcıya aittir.
- DDP: Satıcı, hem ihracat hem de ithalat işlemlerini tamamlamakla yükümlüdür. Bu, transit gümrük işlemlerini de kapsar.
Fiyatlandırma
- EXW: Fiyatlandırma, yalnızca malların değeri ve gerekli ambalajlamayı içerir.
- DDP: Fiyatlandırma, ambalajlama, taşıma, ihracat ve ithalat işlemleri gibi tüm maliyetleri kapsar. Ancak, malların son taşıma aracından indirilmesi genellikle alıcının sorumluluğundadır.
Güvenlik Gereklilikleri
- EXW: Satıcı, yalnızca alıcının talebi üzerine ve alıcının maliyeti karşılığında güvenlik gerekliliklerine yardımcı olur.
- DDP: Satıcı, tüm taşıma süreci boyunca güvenlik gerekliliklerini yerine getirmekle yükümlüdür.
Hangi Durumda Hangi Kural Tercih Edilmeli?
- EXW: Alıcının ihracat ve taşıma süreçlerini organize edebilecek bilgi ve deneyime sahip olduğu durumlarda tercih edilir. Genellikle iç ticaret veya alıcının güçlü bir lojistik altyapısına sahip olduğu uluslararası ticaret için uygundur.
- DDP: Alıcının ithalat işlemleriyle ilgilenmek istemediği veya bu konuda deneyimsiz olduğu durumlarda tercih edilir. Ancak, satıcının ithalat işlemlerini gerçekleştirebileceğinden emin olunmalıdır.