Yapay Zeka Politikalarında OECD'nin Küresel Rolü

OECD Yapay Zeka İlkeleri, yalnızca 38 OECD üyesi ülke tarafından değil, aynı zamanda OECD üyesi olmayan birçok ekonomi tarafından da kabul edilmiştir. Örneğin, G20'nin Yapay Zeka İlkeleri büyük ölçüde OECD İlkelerine dayanır ve Brezilya, Çin, Hindistan gibi ülkeler tarafından benimsenmiştir. Bu durum, OECD İlkelerinin küresel yapay zeka politikalarının şekillendirilmesinde önemli bir referans noktası haline geldiğini gösteriyor.

OECD Yapay Zeka İlkeleri, yapay zekanın etik, güvenilir ve insan odaklı bir şekilde geliştirilmesi için beş temel değeri ve ilkeyi içerir:

• Kapsayıcı Büyüme, Sürdürülebilir Kalkınma ve Refah: Yapay zekanın, toplumun tüm kesimlerine fayda sağlayacak şekilde kapsayıcı büyümeyi ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemesi hedeflenir.
• İnsan Merkezli Değerler ve Adalet: Yapay zeka sistemleri, insan haklarına, özgürlüklere ve demokratik değerlere saygı göstermelidir.
• Şeffaflık ve Açıklanabilirlik: Yapay zeka sistemlerinin işleyişi, kullanıcılar ve paydaşlar tarafından anlaşılabilir olmalıdır.
• Sağlamlık, Güvenlik ve Emniyet: Yapay zeka sistemleri, güvenilir, sağlam ve güvenli bir şekilde tasarlanmalı ve çalıştırılmalıdır.
• Hesap Verebilirlik: Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesi, dağıtımı ve kullanımı sırasında hesap verebilirlik sağlanmalıdır.

OECD İlkeleri, yukarıdaki değer ve ilkelere uygun olarak ulusal ve uluslararası düzeyde yapay zeka politikalarını yönlendirmek için beş politika önerisi sunar:

• Yapay Zeka Araştırma ve Geliştirmesine Yatırım Yapmak: YZ teknolojilerinin geliştirilmesi için araştırma ve geliştirme faaliyetlerine daha fazla kaynak ayrılmalıdır.
• Yapay Zeka için Dijital Bir Ekosistem Oluşturmak: YZ'nin gelişimini destekleyecek dijital altyapılar ve veri ekosistemleri oluşturulmalıdır.
• Uygun Politika Ortamı Şekillendirmek: YZ'nin etik ve güvenilir bir şekilde geliştirilmesi için düzenleyici çerçeveler ve politikalar oluşturulmalıdır.
• İnsan Kapasitesini Geliştirmek ve İş Gücü Piyasası Dönüşümüne Hazırlanmak: YZ'nin iş gücü üzerindeki etkilerine uyum sağlamak için eğitim ve beceri geliştirme programları uygulanmalıdır.
• Güvenilir Yapay Zeka için Uluslararası İş Birliği Yapmak: YZ'nin küresel düzeyde uyumlu ve birlikte çalışabilir bir şekilde geliştirilmesi için uluslararası iş birliği teşvik edilmelidir.

OECD Yapay Zeka İlkeleri, yalnızca 38 OECD üyesi tarafından değil, aynı zamanda OECD üyesi olmayan ülkeler tarafından da benimsenmiştir. Örneğin:

• G20 Yapay Zeka İlkeleri, büyük ölçüde OECD İlkelerine dayanmaktadır.
• Brezilya, Çin ve Hindistan gibi ülkeler, bu ilkeleri kabul ederek küresel yapay zeka politikalarının şekillendirilmesine katkıda bulunmuştur.

Bu durum, OECD İlkelerinin küresel düzeyde yapay zeka politikalarının geliştirilmesinde önemli bir referans noktası haline geldiğini göstermektedir.

OECD Yapay Zeka İlkeleri, ticaret ve Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ile ilgili konulara da değinmektedir. Özellikle:

• Teknik Standartlar ve Uygunluk Değerlendirmesi: Yapay zeka sistemlerinin güvenilirliği ve birlikte çalışabilirliği için uluslararası standartların geliştirilmesi vurgulanmaktadır.
• Düzenleyici Uyum: Uluslararası ticaretin kolaylaştırılması için yapay zeka ile ilgili düzenlemelerde uyum sağlanması gerektiği belirtilmektedir.

Bu unsurlar, yapay zekanın küresel ticaret sistemine entegrasyonunu kolaylaştırmayı hedeflemektedir.

OECD İlkeleri, yapay zeka ile ilgili temel terimlerin küresel düzeyde ortak bir anlayışla tanımlanmasını önermektedir. Bu, düzenleyici uyum ve birlikte çalışabilirlik açısından kritik bir rol oynamaktadır.

Özellikle iki tanım öne çıkmaktadır:

• Yapay Zeka Sistemi: YZ'nin işleyişini ve kapsamını tanımlayan temel bir kavramdır.
• Yapay Zeka Sistem Yaşam Döngüsü: YZ sistemlerinin geliştirilmesinden kullanımına kadar olan tüm süreçleri kapsar.

Bu tanımlar, ulusal yapay zeka stratejilerinin ve düzenlemelerinin uygulanmasında kilit bir öneme sahiptir.

Şubat 2020'de OECD, yapay zeka ile ilgili kamu politikaları için bir merkez olarak Yapay Zeka Politika Gözlemevini hayata geçirmiştir. Gözlemevinin temel amaçları şunlardır:

• Kanıta Dayalı Politika Analizi: YZ'nin etkilediği alanlarda disiplinler arası analiz ve veri sağlamak.
• Diyalog ve İş Birliği: Hükümetler ve diğer paydaşlar arasında politika tartışmalarını kolaylaştırmak.
• Uluslararası Ortaklıklar: Geniş bir yelpazede dış aktörlerle iş birliği yaparak YZ politikalarının geliştirilmesine destek sağlamak.

OECD Yapay Zeka İlkeleri, yapay zekanın etik, güvenilir ve insan odaklı bir şekilde geliştirilmesi için küresel bir çerçeve sunmaktadır. Bu ilkeler:

• Küresel Uyum: YZ politikalarının uluslararası düzeyde uyumlu hale getirilmesine katkıda bulunur.
• Ticaretin Kolaylaştırılması: YZ'nin ticaret sistemine entegrasyonunu destekler.
• İnsan Odaklı Yaklaşım: YZ'nin insan haklarına ve demokratik değerlere uygun bir şekilde geliştirilmesini sağlar.

OECD Yapay Zeka İlkeleri, yapay zekanın etik ve güvenilir bir şekilde geliştirilmesi için küresel bir rehber niteliğindedir. Bu ilkeler, yalnızca teknolojik gelişimi değil, aynı zamanda toplumsal faydayı ve sürdürülebilir kalkınmayı da hedeflemektedir.

OECD’nin bu alandaki liderliği, yapay zekanın küresel düzeyde uyumlu, güvenilir ve insan merkezli bir şekilde geliştirilmesine önemli katkılar sağlamaktadır.